In mijn aanrechtkastje staat een kleine en een grote bus zout. En deze twee busjes zout staan al een poos onaangeroerd. Soms zit ik te denken, laat ik eens kijken of ze niet over de datum zijn. En een ander moment laten ze mij ook zien, Ria niet aanraken, denk om je gezondheid.
Zout, en zijn meestal hele fijne korreltjes. Zout maakt namelijk op allerlei manieren het verschil. Zout heeft bijvoorbeeld een reinigende werking. Wij kennen dat van soda, jodium, zoutspray, zoutwaterbaden en natuurlijk de rode zee. Zout desinfecteert, doodt bacteriën op de plek van verwonding, van ontsteking. Op plekken waar sprake is van vervuiling. Waar het leven verziekt wordt, vergald raakt en vergiftigd is, daar is behoefte aan zoiets als zout. Zout dat schoonmaakt, reinigt, zuivert.
Zout heeft daarbij ook een activerende werking. Ook in het oude oosten gebruikten landbouwers al kalizouten bij het inzaaien van het land. Die zouten hebben een activerende werking op het zaaisel en geven aan het bladgroen een gezonde kleur. Dat is wat zout doet, het activeert, het stimuleert en zet aan tot groei. Laat nieuw leven ontkiemen. Brengt leven in de brouwerij, actie, initiatief. Schudt de boel op. Zet in beweging.
Zo wil ook Jezus ons in beweging zetten met de uitspraak: “Gij zijt het zout der aarde. Maar als het zout zijn kracht verliest, waarmee zal men dan zouten”? (Math 5, 13) Heel bewust kiest Jezus hier het beeld van zout. Geen honing, geen suiker, maar zout. Wij kunnen soms de neiging hebben om van geloof iets zoetigs te maken. Iets softs, iets zachtaardigs. Ons geloof kan versuikeren. Maar in plaats van honing of suiker kiest Jezus heel bewust voor een ander beeld: een pittig beeld. Dat prikkelt, en bijt.
Jezus zegt dus niet: jullie moeten zout worden. Als jullie je op een bepaalde manier gedragen dan kunnen jullie zout van de aarde worden. Nee, hij zegt het bewust op deze manier: jullie zijn het zout van de aarde. Het is dus meer een zaak van zijn dan van doen. Jezus is bezig met de buitenkant, maar richt zich op de binnenkant. Hij blijft niet aan de oppervlakte maar zoekt de diepte van het hart.
Mattheüs heeft het over smaak verliezen. Kracht verliezen heeft met dosering te maken. Te weinig zout en te veel bijmengsel geeft verlies aan smaak, aan kracht, aan impact. Dan is zout niet langer zout maar zijn het korreltjes zonder betekenis. Dat is dus een vraag aan jou: hoe zit het met jouw zoutgehalte? Hoe puur en zuiver is onze toewijding? Of wordt de stem en de stijl van Jezus te veel en te vaak vermengd met andere stemmen?
Ben ik bezig mijn leven als christen zo aan te passen aan deze wereld dat ik daarmee het radicale ervan verlies. Dat ik een flets figuur aan het worden ben. Er van mij eigenlijk geen kracht meer uitgaat. En er van al die effecten van zout bij mij niet zo veel te zien, te merken is. Zout is niet bedoeld om samen te klonteren. Zout is bedoeld om verspreid te worden, gestrooid. Dat is de beweging van het christenleven.
Jezus sticht de beweging van het koninkrijk van God. Het goede leven samen met de hele schepping. En verbonden met alle mensen. En hij roept jou en mij om Hem te volgen en uit te leven waar Hij voor staat. En waar Hij ook zijn leven voor geeft. En Hij zoekt in iedere generatie bondgenoten die daadwerkelijk uitleven waar hij voor staat. En zegt: jullie zijn het zout van de aarde.
Hoe zit het met jouw zoutgehalte?
Pastor Ria Doornbusch