AMALEK: ´de Heer strijdt tegen Amalek, elke generatie opnieuw´ (Ex.17,16)
In de nacht van 23 op 24 februari 2022 vielen Russische strijdkrachten Oekraïne binnen. Eerder waren er berichten van samentrekkingen van Russische gevechtseenheden aan de grens in het kader van een militaire oefening. Die berichten bleken onjuist: het ging niet om een oefening. De oorlog kwam voor menigeen toch nog als onaangekondigd. Sinds 2014 waren er gewapende conflicten in de Donbass in het zuiden en oosten van Oekraïne, tussen separatistische groeperingen – die door het Russische leger worden gesteund – en het Oekraïense leger. (We herinneren ons het neerhalen van de MH17 op 17 juli 2014.) Rusland had zelf in 1994 in het Memorandum van Budapest de soevereiniteit van de Oekraïne erkend, nadat de Oekraïne haar arsenaal aan atoomwapens bij de Russen had ingeleverd. Al met al was er geen of onvoldoende grond of aanleiding voor een militaire operatie op de schaal van een oorlog. Numeriek en qua uitrusting waren de strijdkrachten de Oekraïne onvoldoende voorbereid en uitgerust. Toch verloopt de Russische inval moeizaam. Al snel wordt de burgerbevolking slachtoffer, met grote vluchtelingenstromen van vrouwen en kinderen tot gevolg. Het Russische leger maakt zich op grote schaal schuldig aan oorlogsmisdaden tegen een weerloze bevolking. De Westerse media doen uitgebreid verslag van de Russische inval, maar in Rusland wordt berichtgeving in de staatsmedia gecensureerd. Toch zijn ook in Rusland protesten te horen die met politiegeweld worden neergeslagen. Het Westen reageerde met economische sancties en met de levering van wapens aan de verzetsstrijders in de Oekraïne. Voor de NAVO is er geen dwingende reden tot ingrijpen. Men is bang voor een escalatie van het geweld en het gebruik van chemische- en biologische wapens door de Russen. Het beleid van de NAVO is erop gericht om het oorlogsgeweld en de schade zoveel als mogelijk lokaal te beperken.
Toen Putin de Oekraïne onaangekondigd binnenviel, moest ik onwillekeurig denken aan de Amalekieten. In de Bijbel bedreigen deze nomaden Israël op weg naar het beloofde land, als het volk moe en weerloos uit de woestijn komt. Achter in de stoet lopen de meest kwetsbaren: de Amalekieten vallen hen in de rug aan. Israël verslaat de vijand en later krijgt koning Saul van de profeet Samuël de opdracht om het volk van de Amalekieten op Gods bevel helemaal uit te roeien (genocide, I Samuel 15). God komt in de Bijbel niet naar voren als pacifist, maar Hij verafschuwt wel de moord op weerloze mensen: mannen, vrouwen en kinderen. De aanslag van het Russische leger op de weerloze burgerbevolking in de Oekraïne doet hieraan denken en roept de afschuw op van de hele beschaafde wereld. Hoe men ook denkt over de oorzaken en de redenen die tot deze interventie hebben geleid, de inval in de Oekraïne is en blijft een stap over de verboden drempel en een flagrante schending van elementair internationaal recht.
Een Oekraïense vrouw richtte zich tot haar Russische buren en sprak: “Zie dat je die president van jullie kwijtraakt, want hij is gek geworden!” Het kwaad vernietigt uiteindelijk zichzelf, maar hoeveel slachtoffers mag het kosten?
Joop Butti